Voorbereiden door gemeentes
Om de warmtetransitie te versnellen is een goed ingericht proces voor bewonersparticipatie cruciaal. De energieke gemeente helpt gemeentemedewerkers die weinig tijd en/of middelen hebben met concrete handvatten voor het betrekken van bewoners en voor het creëren van intern draagvlak voor dit thema binnen de gemeente. We bundelen relevante informatie over bewonersparticipatie op één plek: uitdagingen, praktijkvoorbeelden, tips en achtergrondinformatie.
Voor wie?
De energieke gemeente is bij uitstek geschikt voor gemeentes die aan de slag gaan met bewonersparticipatie binnen de warmtetransitie en beperkte tijd en/of middelen hebben. De website ondersteunt juist deze gemeentes met heldere en bruikbare informatie over bewonersparticipatie, zodat het wiel niet opnieuw hoeft te worden uitgevonden.
Ook gemeenten die aan de slag gaan met bewonersparticipatie om bewoners te stimuleren en te faciliteren om hun woningen te isoleren kunnen handig gebruik maken van deze tool.
- Woningcorporaties
Voor ondersteuning voor woningscorporaties verwijzen we naar: Werkboek participatie en communicatie voor woningcorporaties - VvE’s
Voor ondersteuning voor VvE’s verwijzen we naar: Zet je VvE op groen
Door wie is het gemaakt?
De energieke gemeente is gemaakt door TNO. TNO heeft interviews en workshops gehouden met gemeenten en organisaties die onderzoek doen naar of in de praktijk aan de slag zijn met bewonersparticipatie. De uitdagingen die hieruit naar voren kwamen, zijn verwerkt in De energieke gemeente. De volgende partijen hebben meegewerkt:
De ambitie van TNO is om samen met andere kennisinstellingen, bedrijven en de overheid de energietransitie te versnellen, zodat Nederland in 2050 een energiehuishouding zonder CO₂-emissies heeft. De energieke gemeente komt voort uit een langjarig onderzoek naar participatie in de warmtetransitie. Als publiekrechtelijke organisatie heeft TNO een onafhankelijke positie.
Hoe werkt het?
We beschrijven vijf hoofdthema’s in het participatieproces: voorbereiding door gemeentes, wijkonderzoek en participatieplan, het bewust maken van bewoners, besluiten en uitvoering. Elk thema bevat een inleiding en checklist, zodat je snel kan zien of hier relevante informatie voor je staat. Vervolgens worden er per thema verschillende uitdagingen besproken. Elke uitdaging bevat praktijkvoorbeelden, tips en tools om met deze uitdagingen om te gaan. De teksten zijn uitklapbaar en inklapbaar voor een beter overzicht.
Voorbereiden door gemeentes
Je gaat aan de slag met het voorbereiden van het participatieproces binnen de warmtetransitie. Je vindt hier veelvoorkomende uitdagingen die komen kijken bij het voorbereiden van een goed participatieproces, ervaringen uit de praktijk, tips en tools.
Wijkonderzoek en participatieplan
Als de kaders voor het participatieproces zijn vastgesteld, kan gestart worden met de uitvoering. In deze stap vind je meer informatie over uitdagingen waar je als gemeente tegenaan kunt lopen bij deze uitvoering.
Bewust maken van bewoners
Wanneer je bewoners gaat betrekken bij de warmtetransitie en het verduurzamen van woningen binnen jouw gemeente, is dit de start van een langer communicatie- en participatietraject met verschillende bewonersgroepen.
Besluiten
De plannen voor aardgasvrije of duurzame woningen worden concreter. In de besluitvormingsfase overwegen en besluiten bewoners of ze een verduurzaamde woning willen en zo ja op wat voor manier ze dat willen. Er moet natuurlijk wel iets te besluiten zijn.
Uitvoering
Tijdens de uitvoering krijgen bewoners een aannemer, verschillende installateurs en andere uitvoerders over de vloer om de aardgasvrije maatregelen te realiseren. Als de werkzaamheden zijn afgerond doen bewoners ervaring op met wonen in hun aardgasvrij(ready) woning en delen zij mogelijk hun ervaringen met anderen.
© 2022. De energieke gemeente is ontwikkeld door TNO. Alle rechten worden voorbehouden. Hoewel dit document met zorg is samengesteld kunnen onjuistheden of onvolledigheden niet worden uitgesloten. TNO aanvaardt derhalve geen aansprakelijkheid voor schade die voortvloeit uit het gebruik of de inhoud van dit document. De energieke gemeente mag ongewijzigd worden verspreid onder handhaving van deze copyright notice. Bij verwijzingen in andere publicaties naar TNO als auteur van dit document mag geen gebruik worden gemaakt van het logo van TNO zonder voorafgaande schriftelijke toestemming.