Groene waterstof
Laatst gewijzigd op:
Dit overzicht is onderdeel van een groter overzicht van de effecten van zeven duurzame energietechnologieën in de energietransitie en de effecten daarvan op de biodiversiteit. In het menu hiernaast kunt u doorklikken naar de toelichting op de hoofdpagina en andere technologieën.
Groene waterstof betreft de productie van waterstof door middel van elektrolyse uit duurzaam opgewekte elektriciteit. Deze waterstof wordt vervolgens getransporteerd, eventueel opgeslagen en gebruikt. Naast groene waterstof wordt er ook gesproken over grijze waterstof (productie uit aardgas) en blauwe waterstof (grijze waterstof waarbij de CO2 wordt afgevangen en opgeslagen). Hierbij verschilt de productiewijze van die van groene waterstof, maar zijn transport en opslag gelijk.
De meeste studies zien een belangrijke rol voor waterstof in de industrie. Over het gebruik van waterstof in sectoren als mobiliteit en de gebouwde omgeving zijn de meningen verdeeld. Groene waterstof heeft namelijk een aantal belangrijke voordelen. Allereerst is het gemakkelijker te transporteren en op te slaan dan elektriciteit, er kan mogelijk gebruikt worden gemaakt van het bestaande aardgastransportleidingen en het kan het gebruik van zonne- en windenergie voor de productie van brand- en grondstoffen mogelijk maken. Nadelen zijn omzettingsverliezen bij de productie van waterstof, waardoor er meer hernieuwbare elektriciteit geproduceerd moet worden. Ook zijn er onzekerheden in de opschaling van betaalbare technologieën voor productie, opslag en gebruik van groene waterstof.
Impact groene waterstof op de biodiversiteit
Productie
- De winning van grondstoffen, zoals platina en nikkel, en de fabricage van materialen leidt over het algemeen tot (verandering in) landgebruik door mijnbouw en verwerkingsfabrieken.
- Afhankelijk van de energiebron kan het energiegebruik voor de winning van grondstoffen en fabricage leiden tot CO2-emissies.
- De winning van grondstoffen, zoals platina en nikkel, en het fabricageproces kunnen leiden tot emissies naar lucht, bodem en water.
Constructie
- Infrastructuur en bouwactiviteiten voor de constructie en het transport van energietechnologieën vergen een bepaalde mate van landgebruik.
- Afhankelijk van de energiebron kan het energiegebruik voor transport en constructie leiden tot CO2-emissies.
- Afhankelijk van de energiebron kan het energiegebruik voor transport en constructie leiden tot emissies naar lucht, bodem en water.
Gebruik
- Voor de productie van groene waterstof is zuiver water nodig wat bij droogte kan leiden tot negatieve effecten op de biodiversiteit.
- Voor de productie van groene waterstof is elektriciteit uit duurzame bronnen, zoals zonne- en windenergie nodig, wat een beslag legt op land.
- Eventuele lekkage van waterstof kan mogelijk bijdragen aan het broeikaseffect. De emissies door lekkage zijn echter naar verwachting zeer beperkt.
Er is mogelijk een effect van waterstofopslag in de ondergrond op bodemorganismen.
Einde levensduur
- Opslag van afval en fabrieken voor verwerking en terugwinning nemen over het algemeen land in beslag.
- Afhankelijk van het verwerkingsproces en van de energiebron kan de inzameling, verwerking en recycling leiden tot CO2-emissies.
- Afhankelijk van het verwerkingsproces en van de energiebron en kan de inzameling, verwerking en recycling van de technologie leiden tot emissies naar lucht, bodem en water.
Samenvatting
De directe impact op biodiversiteit van de productie, transport en opslag van groene waterstof is beperkt, Hierbij moet worden opgemerkt dat, aangezien grootschalige groene waterstofproductie nog niet voorkomt, er weinig bekend is over de effecten op biodiversiteit, zoals van de opslag van waterstof in gasvelden. Het gebruik van water bij de elektrolyse en het gebruik van metalen in elektrolysers leveren potentieel een bijdrage aan biodiversiteitsverlies. Uit LCA-studies blijkt dat de grootste impact van groene waterstof zit in de productie van de benodigde duurzame elektriciteit. Er gaat ongeveer 30% van de energie verloren in de vorm van warmte bij de omzetting van elektriciteit in waterstof en er is energie nodig om waterstof geschikt te maken voor transport naar de gebruikers. Er zijn dus meer zonnepanelen en windturbines nodig als er waterstof gebruikt wordt, dan als de elektriciteit direct gebruikt wordt.
Vervolgonderzoek groene waterstof en biodiversiteit
Uit het literatuuronderzoek voor deze studie blijkt dat er nog kennishiaten zijn. We benoemen hier een aantal onderwerpen waar verder onderzoek naar kan worden gedaan:
- Het direct of indirect gebruik van zeewater voor elektrolyse.
- Het verminderen van de hoeveelheid metalen in de elektrodes van elektrolyser. Minder materiaalgebruik betekent dat er minder winning van de metalen nodig is.
- De interactie van waterstof bij transport en opslag op biodiversiteit (met name micro-organismen) van de ondergrond.
- Zet in op onderzoek naar het verhogen van het rendement van elektrolysers, zodat er minder duurzame elektriciteit nodig is om waterstof te produceren.