Groen gas uit biomassavergassing
Huidige instrumentarium onvoldoende voor opschaling
Groen gas heeft een groot potentieel, maar de huidige productie ervan is nog maar beperkt. In het Klimaatakkoord is de ambitie vastgelegd om 2 miljard m3 (BCM) groen gas te produceren in 2030. Het Coalitieakkoord 2021 bevat een doelstelling om groen gas in 2030 te verplichten via een bijmengverplichting voor de gebouwde omgeving. Biomassavergassing kan een grote bijdrage leveren, maar bevindt zich nog in de ontwikkelfase. De bestaande vergassingsprojecten die in de pijplijn zitten, zullen slechts een fractie leveren. Wat zit de opschaling van groengasproductie uit biomassavergassing in de weg? Wat kan er gedaan worden om de opschaling te realiseren?
Downloads
Groengasproductie uit biomassavergassing (PDF) Kamerbrief over Programma Groen GasTekort aan productiecapaciteit groen gas
De vergassingstechniek bevindt zich op dit moment nog in de ontwikkelfase richting grootschalige commerciële toepassing. Er is één demonstratieproject (18,6 MW input) waarbij (kortstondig) groen gas
Biogas door vergisting of vergassen?
Vergisten van biomassa is op dit moment de standaard en wordt commercieel toegepast. Bacteriën en schimmels zetten de biomassa om in biogas. Vergisting is echter een relatief langzaam proces en beperkt in schaal. Bij vergassing wordt gas verkregen door (droge) biomassa tot hoge temperaturen te verhitten of onder hoge druk te brengen (superkritische vergassing). Vergassing kan op grotere schaal worden toegepast, rendementen kunnen hoger zijn en er kunnen meer verschillende soorten biomassastromen worden verwerkt. Naast groen gas kun je met vergassing ook andere producten produceren (waterstof, methanol, diesel, kerosine, etc.).
Overigens laat een studie van CE Delft zien dat zowel vergisting als vergassing nodig zijn om de ambitieuze bijmengverplichting voor groen gas te halen.
De belangrijkste barrières voor groengasproductie uit biomassavergassing zijn op dit moment de beperkte praktijkervaring met de techniek, de onzekerheid over de afzetmarkt en hoge kosten. Er is een bijmengverplichting voor groen gas aangekondigd, maar deze garandeert niet dat de opschaling van de techniek plaats gaat vinden. Met de huidige hoge gasprijzen is de inschatting dat groen gas door biomassavergassing kan worden geproduceerd tegen lagere kosten dan de marktprijs voor aardgas. De onzekerheid over de aardgasprijs op de lange termijn zorgt er echter voor dat er toch niet massaal geïnvesteerd wordt in biomassavergassers. Het gebrek aan ervaring leidt tot risico’s op hogere kosten in zowel de constructiefase als de productiefase. Dit maakt het lastig om financiers te vinden. Er zijn garanties nodig dat de kosten terugverdiend kunnen worden (via de verkoop van gas en zo nodig aangevuld met subsidies).
Instrumentarium opschaling groen gas onvoldoende
Er zijn verschillende subsidieinstrumenten beschikbaar voor biomasavergassingsprojecten voor de productie van groen gas, waaronder de DEI+, HER+ en SDE++. De innovatie-instrumenten (DEI+, HER+) zijn onvoldoende voor de realisatie van grootschalige demonstratieprojecten. Andere instrumenten, zoals de SDE++, gaan uit van volwassen technieken en zijn daardoor pas van toepassing ná de opschaling van biomassavergassing. Er mist dus een instrument voor de opschaling van demonstratieschaal naar een commerciële schaal.
Aanpassen instrumentarium voor opschaling biomassavergassing
Het realiseren van grootschalige demonstratiefabrieken en de eerste commerciële vergassingsinstallaties, met continue productie en invoeding van groen gas in het gasnet, zijn belangrijk om voldoende ervaring met de techniek te krijgen. Om meer zekerheid te krijgen dat dergelijke projecten gerealiseerd gaan worden, is het nodig dat er subsidie-instrumenten komen die dit ondersteunen.
De onderzoekers adviseren een tijdelijk opschalingsinstrument, met een combinatie van een investeringssubsidie en een exploitatiesubsidie. Ondertussen kan de SDE++ worden aangepast, onder andere door het aantal vollasturen in de bepaling van de subsidiebedragen te verlagen en de looptijd van de projecten te verlengen. Naar aanleiding van ontwikkelingen van de huidige demonstratieprojecten kunnen nieuwe inzichten ontstaan. Daarom is het van belang deze ontwikkelingen nauw in de gaten te houden en zo nodig de aanpak aan te passen.
Gerelateerde onderwerpen
- Energiebeleid en klimaatbeleid
- Financiering Energietransitie
- Aardgas, kolen en olie
- Biomassa
- Biogas en synthetisch gas
- Gebouwde omgeving