Afstemming energievraag en energieaanbod door slimme diensten
Slimme diensten voor het verbinden van slimme huizen en netwerken: drijfveren en barrières van consumenten

In Europees verband (Interconnect Project – Homepage), wordt onderzoek gedaan naar de integratie van slimme gebouwen, de beschikbare energie en het energiesysteem . In het kader van dit project deed TNO onderzoek naar drijfveren en barrières van consumenten t.a.v. zes slimme diensten:

• Gezonde Lucht: een ventilatiesysteem dat door middel van een slimme sensor automatisch zorgt voor frisse lucht in huis.
• Slimme Vaatwasser: de vaatwasser schakelt automatisch in op het moment dat er veel energie beschikbaar is, en energie dus ook goedkoper is.
• Groen Laden: elektrische voertuigen worden opgeladen op het moment dat er veel energie beschikbaar is.
• Frisse Was: deze wasmachine zorgt ervoor dat je was precies klaar is op het moment dat je thuiskomt, zodat je het direct op kunt hangen. Binnen het gekozen timeframe wordt gewassen op het moment dat er veel energie beschikbaar is.
• Slim Slot: via een app kun je anderen (tijdelijk) toegang geven om het huis via de voordeur te betreden. Bijvoorbeeld voor vrienden of de schoonmaker.
• Slimme Droger: de droger gaat aan op het moment dat je niet thuis bent, zodat je geen last hebt van geluid. Binnen het beschikbare timeframe wordt gedroogd op het moment dat er veel energie beschikbaar is.

Gebruik duurzame energie indien voorradig

Elk van deze diensten heeft als doel de woonomgeving (nog) aangenamer, comfortabeler en/ of veiliger te maken voor de consument. Verder zullen de diensten, behalve het Slim Slot, de consument stimuleren energie te gebruiken wanneer er veel duurzame energie (wind, zon) beschikbaar is, en minder energie te gebruiken wanneer er een beperkt aanbod van energie is. Dit maakt de inpassing van duurzame energie in het net mogelijk.

Door middel van interviews is bij tien potentiële gebruikers getoetst in hoeverre de conceptdiensten aansluiten bij de behoeften en wensen van de doelgroep. Op basis van de uitkomsten worden de conceptdiensten in de ontwerpfase verbeterd. Na de afronding van de ontwerpfase zullen de diensten worden geïmplementeerd in appartementen van het nieuwe gebouw met de naam Next, een grootschalige testlocatie op Strijp S in Eindhoven.

Slimme vaatwasser het meest aantrekkelijk

• Deelnemers beoordelen de Slimme Vaatwasser als de meest aantrekkelijke slimme dienst. Dit heeft vooral te maken met de kostenvoordelen (het apparaat vormt een standaardonderdeel van de keuken die in het huurappartement van Next is aangebracht) en de duurzaamheid van deze slimme dienst.
• Deelnemers beoordelen de Slimme Droger als de minst aantrekkelijke slimme dienst. Het gebrek aan veiligheid (brandgevaar) wordt het vaakst genoemd als dealbreaker. Verder is er weinig behoefte aan de Slimme Droger, worden de kosten te hoog geacht en wordt getwijfeld aan de frisheid van de was.
• De meest genoemde dealbreakers zijn:
  • voordelen van de slimme apparaten ten opzichte van de apparaten die ze al hebben zijn niet groot (genoeg)
  • voorkeur voor handmatige bediening en niet via een app
  • hoge aanschafkosten of de lage kostenbesparingen
• De afhankelijkheid van apps en internet wordt gezien als barrière om slimme diensten aan te schaffen, maar is geen dealbreaker voor deelnemers.
• Er is een grote variatie in het bedrag (tussen 0€ en 150€) dat mensen bereid zijn uit te geven aan een pakket van alle zes slimme diensten, inclusief onderhoud en een app om de diensten te bedienen (het iWonen pakket).
• Wat het delen van gegevens betreft, lopen de meningen nogal uiteen, afhankelijk van om welke gegevens het gaat. Sommige gegevens, zoals of iemand thuis is op een bepaald moment, zijn gevoeliger voor de deelnemers dan andere gegevens, zoals het tijdstip waarop de vaatwasser draait. Daarnaast is het belangrijk voor de deelnemers dat de gegevens niet voor commerciële doeleinden worden gebruikt.

Aanbevelingen: aandacht voor delen gegevens

• Ontwikkel proposities gebaseerd op de behoeften van consumenten en verminder de ervaren barrières van consumenten.
• Wees transparant over (het gebruik van) de gegevens die consumenten gevraagd worden te delen.
• Overweeg een alternatief voor de app aan te bieden, zoals een display in huis.

In het rapport worden ook per slimme dienst aanbevelingen gedaan.