Fase 3: Uitvoering (stap 7-9)

Laatst gewijzigd op:

Stap 7: Wonen in een huis met werkzaamheden

Bewoners wonen in een huis waar werkzaamheden plaatsvinden. Dit kan zorgen voor overlast.

Doordat het vervangen van de riolering wordt gecombineerd met het aardgasvrij maken van de wijk, hoeft de straat maar één keer open. De bewoners kunnen er op rekenen dat als de straat weer dichtgaat, hij niet zomaar over een jaar weer open ligt. Een bewoner vertelde dat vroeger bij haar de straat zo vaak open lag dat op de trouwfoto’s van zowel haar als haar twee zussen er elke keer werkzaamheden op de achtergrond te zien waren. Zij vindt het prettig dat nu de straat maar één keer open gaat.

Meerdere bewoners zijn erg te spreken over de medewerkers van een uitvoerder. Deze medewerkers houden rekening met de bewoners, zijn behulpzaam en communiceren helder. “<Naam> is hoofdaannemer, waren prima werknemers, deden alles voor je. Kliko’s werden weggebracht. Niets op aan te merken.”
“Ze zorgden dan ook voor rijplaten voor de scootmobiel. “
“/<Naam aannemer> heeft steeds geprobeerd overlast minimaal mogelijk te houden. Echt rekening gehouden met bewoners.”

“Als ik weg wilde met fiets, moest je over gat. Dan hielpen ze. Als ze weg waren dan lag er wat overheen [over het gat].”
“Ook als je zelf wat had, was er altijd iemand met wie je het kon bespreken. Keuken werd toen gebracht. “Keuken komt morgen kunnen jullie zorgen dat ze erlangs kunnen. ” Heb ik doorgegeven aan <Keukenbedrijf>. Ze hebben [het keukenbedrijf] geholpen. Nooit meegemaakt dat aannemers dat deel zo waargemaakt hebben.”

Voor sommige bewoners was het gemak van een aanpak die al het werk uit handen nam van groot belang. “Als bewoner maakte je een keuze voor deelname, hoe is hun pakkie aan”. Een ander zei: “Ik ben helemaal ontzorgd, ik hoefde alleen maar een handtekening te zetten.” Een andere bewoner is zeer te spreken over de hulp die is geboden bij het aanvragen van de subsidie. “Heel duidelijk op de beamer werd e.e.a. aangegeven. [Naam] en [Naam] liepen langs, hielpen je overal mee. Geweldig! Als ik dat thuis had moeten doen dan was het zweet me uitgebroken.”

Een bewoner waardeert het dat er een aanspreekpunt is bij wie je problemen kunt aangeven en dat het aanspreekpunt deze problemen ook oplost.

“Ik heb regelmatig <naam organisatie> ingeschakeld en ik denk dat het daarom bij mij nog redelijk ging.”

Goede communicatie tijdens de ombouwwerkzaamheden naar een aardgasvrij huis wordt door meerdere mensen gewaardeerd. “Meerdere keren zijn mensen langs gekomen om uit te leggen en ook op de hoogte gebracht hoe de werkzaamheden zouden zijn en wanneer plaats te vinden”. “De mensen waren heel vriendelijk waren en heel goed bereikbaar en flexibel (met aannemer in gesprek wanneer nodig)”

Bewoners zijn erg te spreken over de communicatie van een aantal betrokken partijen.

“Gemeente heeft bedacht dat er goede communicatie met bewoners is. En ook dat als ze mensen inhuren dat die dat hoog in het vaandel hebben.”
“<Naam organisatie> en <naam organisatie> hielden me op de hoogte. De informatie is echt fantastisch. Dat zeg ik ook tegen hun. Alles klopt; de afspraken. Ik heb een hele map, alles verzameld. De uitleg is geweldig. Als je vragen had kon je bellen. Ze kwamen bij je thuis. “
“Brieven in de bus, heel dossier. Ik snapte alles in één keer. Dat vind ik heel belangrijk. Keurig verzorgd. “

Eén bewoner is ook verrast doordat er minder hinder wordt ondervonden van het ombouwproces dan van tevoren gevreesd. “Je ondervindt er wel hinder van, maar het valt wel mee”.

Bewoners waarderen het als er net gewerkt wordt door uitvoerende partijen. “Aardige mensen. Ze werken keurig, kleden neergelegd. Beleefd. Echt niets mis mee.” Een andere bewoner geeft aan: “<Naam aannemer> dekte het juist keurig af. Vroegen of ze shovel mochten neerzetten. Waren heel anders. Communiceerden alles. Vloer werd afgedekt met dik papier. Aldoor netjes. En die ruimden op.”

De gemeente heeft bewoners geholpen bij het verwijderen van de gas-infrastructuur zodat woningen makkelijker aardgasvrij kunnen worden gemaakt. Een geïnterviewde geeft aan: ‘De meterkast moest vervangen worden, de gasmeter moest worden verwijderd. De gasleidingen moesten eruit worden gehaald. Als je de gasleidingen laat liggen en je slaat een paal in dan krijg je soms ongelukken. Hierbij hebben we hulp van de gemeente gehad’.

Een bewoner geeft aan het prettig te vinden zelf niets te hoeven regelen.
“We zijn nu heel tevreden. Hoe <naam aannemer> het heeft gedaan; de manier waarop. Niets zelf hoeven regelen. In de toekomst moeten mensen heel veel dingen zelf doen.”Een bewoner geeft aan het prettig te vinden zelf niets te hoeven regelen.
“We zijn nu heel tevreden. Hoe <naam aannemer> het heeft gedaan; de manier waarop. Niets zelf hoeven regelen. In de toekomst moeten mensen heel veel dingen zelf doen.”

Een snelle doorlooptijd wordt gewaardeerd. Eén bewoner formuleert het zo: “Het uitvoeringsproces ging heel snel en probleemloos. Eind januari 2022 gaf ik de warmtepomp in opdracht, in april was ik van het gas af.”

Een bewoner die al de verbouwing van zijn woning heeft meegemaakt geeft aan dat deze “verschrikkelijk rumoerig” was.

Een bewoner die al de verbouwing van zijn woning heeft meegemaakt geeft aan dat er “heel veel mensen over de vloer kwamen”. Hij ervaarde dit als “gewoon heel erg lastig. Je was je privé kwijt.”.

Een paar bewoners hebben op basis van hun (technische) kennis advies gegeven. Het kost moeite om deze adviezen te laten landen bij de betreffende organisaties.
“Ze wilden aanleidingen voorin de meterkast doen. Dan kon stofzuiger er niet meer in. Ze zeiden: dat kan niet anders. Dan heb je aan ons verkeerde. Wij weten dit wel.” Een andere geïnterviewde geeft aan: “Ik heb gezegd; ‘dat kan niet. Modder spoelt zo de tuintjes [geveltuintjes] in bij regenbui. De aannemer luisterde niet; “wij hebben de opdracht om het zo te maken”. Ik heb dan met [medewerker bij gemeente] gebeld.”

“Het project liep vertraging op vanwege asbest. Ik had ze van te voren gewaarschuwd, maar daar is niets mee gedaan.”

Een bewoner geeft aan dat de contacten met de aannemer niet prettig waren.

“Als er iets was dan probeerde aannemer snel weg te lopen.”
“ Wij zeiden dit is een aannemer die niet gewend is met mensen te werken.”

Meerdere bewoners [in Eemsdelta] combineren aardgasvrij wonen met de versterking van hun woning. Dit is een complex project waarbij geïnterviewde bewoners aangeven dat ze scherp moeten zijn op het behartigen van hun belangen in dat traject. Een bewoner geeft aan: “In ons traject, ‘eigen initiatief’, moeten we zelf veel regelen zoals de aannemer en financiering. We hadden wel een bouwbegeleider, maar die bewaakt de belangen van de NCG [Nationaal coördinator Groningen], niet die van jou. We moesten ook alles zelf onderhandelen. Je moet overal als de kippen bij zijn, anders gebeuren er dingen die je niet wil.
Wij hadden het voordeel dat we zelf geld hadden om bij te leggen zodat we keuzes konden maken waar we zelf achter stonden. Een houding van ‘’pick your battles ‘’helpt. En je niet proberen druk te maken over oneerlijke regelingen die ergens anders bestaan. “

Voor sommige bewoners was niet de ombouw zelf een probleem, maar juist het afsluiten van de bestaande gasleiding als laatste stap bij het aardgasvrij maken van de woning. “Het enige dat moeilijk was, was de gasleiding er uit te krijgen. Er was geen formulier op de site van de leverancier te vinden om dat aan te vragen. Ik kreeg twee maal een aanmaning dat ik gas moest afnemen. Uiteindelijk verzorgde [naam netbeheerder] het afsluiten. De gemeente moest vervolgens de opgebroken bestrating weer dicht maken. Dat was niet erg efficiënt.”
Een andere bewoner geeft aan: “Nou mijn gasmeter zit er nog. Er zijn afspraken gemaakt. Vorige week zouden ze komen. Twee keer gebeld, niets gehoord.”
Een andere geïnterviewde zegt: “Als meters blijven zitten wil ik er niet voor betalen. Dat vind ik slecht maar dat is natuurlijk een ander traject.”

Een bewoner vertelt meerdere keren de bereikbaarheid van de woningen in het geval van noodsituaties te hebben aangekaart. Deze bewoner krijgt geen gehoor.

“Ik heb geklaagd; wat als iemand een hartstilstand heeft? Daar heb ik me enorm aan geërgerd. “

Een bewoner geeft aan dat de betrokken partijen beter onderling en richting bewoners kunnen communiceren.

“De communicatie zit daar het meest. Dat had veel beter gekund. Vooral onderlinge communicatie, nuts en het water. Maar ook naar ons toe. Hoe kunnen we het zo doen dat mensen de minste last hadden?” Eén bewoner vond de communicatie van de leverancier onvoldoende. “Het was voor ons niet duidelijk dat het hele systeem waar we voor kozen eigenlijk nog in de ontwikkelfase was.”

De herrie door de werkzaamheden aan de straat wordt als hinderlijk ervaren door sommige geïnterviewden.

“Die stratenmakers met die stenenslijpers dat vond ik wel vervelend. Dan ga je maar poosje weg, boodschappen doen of zo.”

Het combineren van het versterken van woning met het aardgasvrij maken va de woning is volgens de geïnterviewde bewoners lastig te regelen. Een bewoner geeft aan: ‘’We hadden van de hoofdaannemer van de versterking meer hulp verwacht/gehoopt. We hadden bijvoorbeeld gehoopt dat we langer een wisselwoning konden krijgen. Hier was geen enkele souplesse in. Ook bij de aannemer was er enorme starheid. Hij was lang niet altijd in de woning, er hadden in die tijd prima andere dingen gedaan kunnen worden, maar dat was niet mogelijk. Zij zeiden kortgezegd ‘Wij zijn ingehuurd voor versterking, dus we doen versterking’, terwijl beleidsmakers zeggen, ‘er zijn koppelkansen’, maar in de praktijk werkt het niet zo. Mensen krijgen bijvoorbeeld daken terug die niet geïsoleerd zijn.’’

Een andere bewoner geeft aan: ‘’Je hoort heel lang niks en ineens ben je aan de beurt, en dan moet je ineens in drie weken allerlei beslissingen nemen. Wij wilden aardgasvrij combineren met de versterking. Maar toen we aan de beurt waren, zei de aannemer dat de helft van wat we wilden kon, maar de andere helft niet.

Een bewoner ervaart overlast van het trillen door de werkzaamheden.

“De bloempoten vallen van de vensterbank. Ze zeggen: we kunnen er niets aan doen, het moet gebeuren. “

Een bewoner geeft aan dat de woning moeilijk te bereiken waren. De medewerkers van de uitvoerder nemen de opmerkingen van de bewoners hierover niet serieus.

“Ze hadden het afgezet met hekken. Niet fijn, je moet lopen achter hekken maar ok. Zorg nu dat er voldoende ruimte is om met rolstoel, kinderwagen, fiets er langs te kunnen. Op de eerste dag verschuiven ze de hekken al. Ze zeiden: “dat is 1 meter”. Gingen ze opmeten. Blokken steken uit; dan is het geen meter meer. Bewoners konden er niet meer langs. Dan werd het met kwade kop weer even opzij gezet. Meerdere keren per dag.”

Meerdere bewoners hebben zich eraan gestoord dat de straat meerdere keren open is gegaan. Zij vragen zich af waarom de verschillende organisaties (zoals gasbedrijf, waterbedrijf, netbeheerder) hun planningen niet kunnen afstemmen zodat de werkzaamheden worden gecombineerd.

“Wat mij het meest stoort is, kunnen we niet twee zaken in een keer doen? Dan ging straat weer dicht. En één week later ging de straat open. Daar werd niets over verteld, geen overleg.”

“Gooi niet de zaak dicht en weer 3 dagen later open. Die werkwijze heb ik nooit begrepen. “Bewoners geven aan dat dit extra overlast gaf voor bewoners met een handicap die zo moeilijk hun auto konden bereiken.

Eigenaar-bewoners [in Eemsdelta] kunnen hulp en advies van een energie-adviseur inschakelen bij het in kaart brengen van de maatregelen om hun woning aardgasvrij te maken. Meerdere bewoners geven echter aan te worstelen met het regelen van de uitvoering van aardgasvrije werkzaamheden. Hier is volgens de bewoners weinig tot geen hulp beschikbaar. Ze spreken onder andere over de moeilijkheid van het afstemmen met veel verschillende partijen: ‘’Er is geen hulp tijdens de uitvoeringsfase, je moet veel zelf uitzoeken. Afspraken met installateur etc., dat coördineren is heel lastig als individuele opdrachtgever ben je in contact met meerdere partijen, er is niet één persoon die (voor jou) contact heeft met de tegelboer, kozijnen etc.’’

Een andere geïnterviewde onderschrijft dit: ‘’Het voortraject is heel goed: de aanbieding [de combinatie van subsidie en renteloze lening] van de gemeente, het energie-advies. Maar de energie-adviseur doet niets in coördinatie [van de uitvoering].’’ Een andere geïnterviewde geeft aan: ‘’Het is uiteindelijk een heel lang traject geweest. In mei 2020 is de bouw begonnen, in de zomer 2022 is de gaskraan dichtgedraaid. Je bent elke dag wel beetje met aannemer in de weer. We hebben anderhalf jaar in tuin gewoond in unit. Ook gebeurde er van alles in die tijd, de kinderen gingen het huis uit, mijn vader is overleden.’’

Stap 8: Wonen in een (deels) aardgasvrije woning

In deze fase zijn de werkzaamheden (voorlopig) afgerond en wonen bewoners in een aardgasvrije woning. Wanneer gekozen is voor een oplossing waarbij de woning niet in één keer is verbouwd tot volledig aardgasvrij, zal dit een deels-aardgasvrije woning zijn. In deze fase ervaren bewoners aardgasvrij wonen.

Het wonen in een aardgasvrij huis wordt door verschillende bewoners als comfortabel ervaren.

“Het huis is comfortabel, met een gelijkmatige temperatuurverdeling”. “Ook als ik de investering had moeten financieren met een lening had ik het nog gedaan. Het levert comfort op, en als je het geld van de investering eenmaal hebt uitgegeven dan ben je het ook snel weer vergeten.”

Een andere bewoner geeft aan: ‘’het is nu heel comfortabel ineens. We moesten altijd roepen tegen de kids: ‘deur dicht, deur dicht!’. Nu hebben we vloerverwarming, geeft heel gelijkmatige verwarming. Ik ben heel blij, had het graag eerder gewild.’’ Een andere bewoner geeft aan: Thermostaat van cv ben je gewend, nu gaat het vanzelf. Wennen. Hebben nephaard met vlammetjes voor de gezelligheid ook even iets gezelligs in huis. Zwart kacheltje. Moet wennen dat het niet altijd zo warm hoeft te zijn in huis, willen niet te zeer gewend raken aan te warm.

Meerdere bewoners geven aan (zeer) positieve ervaringen te hebben met koken op inductie. ‘’Elektrisch koken is fijn. Ik had gedacht het gas erg te gaan missen, maar het was gewoon een kwestie van wennen.’’ Een ander geeft aan: “Inductie koken werkt heel goed, het wordt ook veel minder snel vies dan een gaskookstel.”
Een andere bewoner geeft aan al eerder ervaring te hebben gehad met stadswarmte en elektrisch koken:

“Het is voor mij hetzelfde als in <plaatsnaam>. Het was nieuw dat ik hier even gas had. Nu heb ik warmtenet en elektrisch koken, in <plaatsnaam> had ik stadswarmte en elektrisch koken.”

Het geeft bewoners rust dat ze de garantie hebben gekregen dat de situatie wordt hersteld als de nieuwe installatie niet goed blijkt te functioneren. “Als de warmtepomp niet goed werkt, hebben ze beloofd dat alles wordt hersteld op hun kosten.”

Bewoners begrijpen dat bij een nieuwe installatie iets mis kan gaan. Ze vinden het vooral belangrijk dat hier snel en adequaat op gereageerd wordt. “In het begin hebben we een storing gehad. Dat is toen gelijk opgelost. Zelfs met Kerst en nieuwjaarsdag kwamen ze.”

Een bewoner geeft aan nog geen ervaring te hebben met de verwarming. De oplossing voor het warm water werkt goed. “Warm water voor douchen werkt goed. De verwarming hebben we nog niet aan gehad.”

Een andere geïnterviewde geeft aan heel blij te zijn met de isolatiemaatregelen en de warmtepomp: ‘’De gelijkmatigheid van warmte in de woning is een groot voordeel. Het was wel even wennen met een LT-oplossing, je kan niet ineens de temperatuur ophogen. Het tapwater is iets minder warm in de keuken. Douchen is prima! Je moet een beetje wennen, maar het comfort is stukken hoger. We hebben we extra aandacht besteed aan geluidsisolatie voor de warmtepomp.”
Een andere bewoner heeft ook goede ervaringen met de gekozen warmte-oplossing: “Omdat we die warmtepomp niet zagen zitten hebben we gekozen voor Noorse radiatoren. Die leveren een hele fijne warmte. Zo gauw je dat ding aanzet komt er gelijk warme lucht uit. De warmte is ook veel gauwer aanwezig. Het zijn ook nog eens hele mooie radiatoren. Je kan ze instellen op een aantal graden.’

Een bewoner geeft aan het niet handig te vinden zelf de subsidie te moeten aanvragen en deze vervolgens te moeten overmaken naar de gemeente.

“Dit stuk vind ik vrij ingewikkeld. 16 mensen hebben het gedaan [aansluiting op warmtenet]. Precies hetzelfde. Het was mij een lief ding geweest als het [subsidie] direct naar gemeente was gegaan.”

Voor een bewoner was het afhankelijk zijn van één leverancier een probleem toen bleek dat het installatieproces niet goed liep. “Van het begin af hadden we problemen met de installatie. De installateur reageerde onvoldoende op de problemen en er ontstond een conflict. We proberen een rechtszaak te vermijden, maar dat is afhankelijk van of de installateur de problemen die we nu nog hebben goed oplost of niet.”

Deze bewoner had ook te maken met de keerzijde van het pionieren met een innovatieve installatie. “Het hele installatieproces [dat al drie jaar duurt, veel technische problemen opleverde en nog steeds niet helemaal afgesloten is] was uitermate frustrerend voor ons. We hopen dat als de sensor [die het al dan niet bijverwarmen regelt] weer werkt dat het systeem het eindelijk goed doet. Ondertussen hebben we wel besloten om weer te gaan verhuizen. Niet zozeer vanwege dit proces zelf, maar omdat we op een boot willen gaan wonen en het avontuur zoeken.”

Een bewoner geeft aan dat het langer lijkt te duren eer de woning warm wordt.

“Ik heb wel het idee dat het langer duurt eer radiatoren opwarmen. Ik denk dat dat met gas sneller ging. Het is nog niet zo koud geweest. Vanmorgen even aangehad. Ik vind het langer duren. ’s Avonds even aan.”

Eén bewoner geeft de grootte van de installatie aan als een mogelijke barrière voor installatie die in het betreffende huis te overkomen was, maar die elders meer problemen zou kunnen geven.

“Ik woon heel plezierig in mijn aardgasvrije huis en ga hier niet meer weg. Wel neemt de installatie veel ruimte in: we hebben een 200 liter boiler van 1,5 meter hoog en een pomp van 80 cm diameter en 1,5 meter hoog. Dat staat allemaal in de bijkeuken, wij hebben er gelukkig de benodigde ruimte voor.”

Meerdere bewoners zijn ontevreden over de herinrichting van de straat. Door de herinrichting kan de vuilniswagen niet meer de straat in rijden en moeten de kliko’s naar een andere straat worden gebracht. Dit is voor de oudere bewoners niet handig. “Stenen met nopjes zodat regenwater erdoor kan. Dat verzakt eerder. Daarom kan de vuilnisauto er niet meer overheen. Dat is een hofje met oude mensen, is dan niet handig.”
Een andere geïnterviewde geeft aan: “Dit is te gek voor woorden. Hier worden al 33 jaar containers opgehaald. Met werkzaamheden hebben we ze bij vijver gezet. Nu kan het niet opgehaald worden. Ik heb met gemeente gebeld, ze komen erop terug. Hebben ze beloofd. Wij – oudere mensen – moeten nu die containers helemaal bij de vijver zetten. En als ze leeg zijn, rollen ze terug [het water in].”
Ook kunnen bewoners met hun stok blijven steken tussen de stenen. “Bij parkeerplekken heb je een smalle strook om uit te stappen. Maar je komt toch op die andere stenen, en dan kan je stok blijven haken. Ik begrepen dat een aantal mensen net wel of niet zijn gevallen.”

Een bewoner verwacht dat de gekozen oplossing leidt tot een modderpoel bij slecht weer. “Nu hebben ze graszaad gedaan in het midden. Ik vraag me af als het regent, hoe is het dan als het nat is. Dan sta je met schoenen in de modder. Mij lijkt dat het met slechter weer vervelend wordt. Maar goed, dat moet zich uitwijzen.”

Een bewoner geeft aan dat het niet duidelijk is wat de verdere stappen zijn i.v.m. de herinrichting. “Het ligt er, het [warmtenet] is aangesloten. De herinrichting weet ik niet of het gebeurt. Daar hoor je opeens niets meer over. Wel in het voorgesprek; de bomen mag je uitzoeken, perkjes erom heen. Daar hoor je niets meer over.”

Een bewoner ervaart onzekerheid over hoe de kosten voor verwarming zullen uitpakken. Er werd wel gezegd dat <naam organisatie> goedkoper zou zijn dan gas. 14 dagen geleden hebben we de afsluiting gehad. Was geloof ik wethouder die zei; dit wordt goedkoper. Ze zijn nu nog wel gekoppeld aan gasprijs. Hoe verloopt het? Ik heb nu wel rekening gekregen die veel hoger is, had ik misschien anders ook gehad. Ik maak me niet echt zorgen, kan het nog wel betalen maar je moet het wel in de gaten houden.”

Een bewoner is gewend aan elektrisch koken. Het is echter wel wennen aan de nieuwe platen met tiptoetsen. “Er valt meteen water op die tiptoetsen. Dat vind ik echt een maakfout. Dat wordt bedacht door mannen die niet koken.”

Een andere bewoner wijst op een gedragsverandering in het aardgasvrije huis die vanuit duurzaamheid minder wenselijk is. “Mijn vrouw wil het graag warm hebben, daarom stoken we nu op 21 graden Celsius.” (ze mist het gevoel van de hete radiatoren).

Stap 9: Ambassadeur worden

In deze fase zullen bewoners zich uitspreken over hoe het proces is verlopen en vooral hele positieve of hele negatieve ervaringen delen. Dit is belangrijke informatie voor het sociale netwerk van deze bewoners, die nog niet de hele klantreis hebben doorlopen.

Nu de gasprijzen zo hoog zijn, komen mensen actief vragen naar de ervaringen van geïnterviewden die van het gas af zijn. “Eerst werd ik vreemd aangekeken op mijn werk, maar nu komen collega’s vragen hoe dat bevalt zo’n warmtepomp.

Eén bewoner is professioneel betrokken bij het werven van nieuwe klanten voor de overgang naar aardgasvrij en zet zijn eigen huis in als positief voorbeeld. “Ik gebruik mijn eigen ervaringen bij de klantenwerving voor de coöperatie. Er zijn al verschillende mensen komen kijken en nu ook overgegaan op een warmtepomp.”
Een aantal andere bewoners deelt ook hun positieve ervaringen met de overstap naar aardgasvrij wonen op verschillende manieren:

“De gemeente had via via gehoord dat ik een pionier ben. Er is aan mij gevraagd of mensen langs mochten komen (door gemeente). Ik verspreid ook informatie van de installaties die ik heb gekocht.”

“Mensen worden wel enthousiast [als ze bij mij thuis komen]. Vinden ook dat het er mooi uitziet bij mij. Ook leuk om te zien, niet van die lompe radiatoren, al die lelijke buizen heb ik niet meer. Als je met warmtepomp werkt dan heb je wel buizen. Ik geef ook tips over financiering (de subsidiepot is ook vaak op). Maar sommige mensen zijn star. Ik heb een kennis die 45 zonnepanelen heeft, die krijgt elk jaar superveel terug, maar zijn nieuwe keuken niet elektrisch. Het zit gewoon bij mensen tussen de oren. Ik snapt dat niet.”

“Er zijn nu drie mensen geweest en er hebben een stuk 4-5 al gevraagd om te komen kijken, ik ben ook heel open over de bedragen. Er zijn veel mensen die in aanmerking komen van sloop-nieuwbouw, willen weten hoeveel gaat het kosten, ook al mensen geholpen met financiën. Sommige mensen komen voor warmtepomp en even binnen kijken, ‘hoeveel roosters heb je?’.”

“Ja, ik deel ervaringen met anderen. Ik ga ook meedoen aan de duurzame huizenroute. Ik geef ook wel eens interviews.”

Meerdere bewoners spreken over hun ervaringen met vrienden en familie.

“Ik zeg: je moet het zelf weten maar zoals ik het nu zie is het niet onverstandig.”
“Ja, ik heb iedereen op de hoogte gehouden. Dit gaan ze doen, het is zover. Dag dat ik over ging: yes het is zover.”

Een andere geïnterviewde geeft aan dat er geen mensen over de vloer komen bij haar, maar dat ze wel reageert op social media. ‘’Op social media heb je veel negatieve mensen. Veel mensen moet je toch overtuigen.” Als reactie op een bericht dat aardgasvrij alleen maar geld kost zegt zij (op een ironische manier): ‘’Ja, kost veel geld, we betalen niks en krijgen geld terug. Ja, het is echt op een houtje bijten.” Als reactie op zorgen over lawaai zegt ze: “Lawaai, nee joh, zoveel warmtepompen om me heen. Kan in dorp prima.’’

Eén bewoner is bang dat het aardgasvrij maken van woningen consequenties kan hebben voor de samenhang binnen de dorpsgemeenschap. “Ik deel niet actief de opgedane informatie met anderen. Er is wel eens iemand langs geweest die interesse had. De buurman heeft ook een vergelijkbaar systeem aangeschaft. Het leeft wel in het dorp, er wordt over het aardgasvrij maken gepraat. Wel ontstaat er een tweedeling in het dorp tussen degenen die het zich kunnen permitteren om te investeren en degenen die dat niet kunnen.”

Een bewoner geeft aan weinig uit te wisselen met buurtbewoners. ‘’Ik heb het verder niet echt in de buurt met andere bewoners gehad over aardgasvrij wonen.’’ De geïnterviewde geeft aan al een goed beeld te hebben hoe mensen over dingen denken.

Ook zijn er bij een bewoner twijfels over de opschalingsmogelijkheden van de eigen ervaringen elders. “Eigenlijk is het waanzinnig dat er tweederde van mijn investering is gesubsidieerd. Ik hoor bij de ‘gelukkigen’, maar het is de vraag of dit model voor heel Nederland toepasbaar is. Aan de andere kant: de ervaring in mijn werk met het uitkopen van boeren in de Weerribben laat zien dat grote cadeaus nodig zijn om mensen in beweging te krijgen.”

Adviezen bewoners aan gemeente

Meerdere geïnterviewden geven als tip om bewoners beter te ondersteunen in de uitvoering. Dit gaat bijvoorbeeld over hulp in de coördinatie, het wegnemen van onzekerheden en het kunnen kiezen van een eigen aannemer.

  • “Hulp bij uitvoering. Hulp bij collectief organiseren, zeker voor geschakelde woningen. Hulp om blok op één lijn te krijgen. B.v. dakisolatie, dak loopt over tussen huizen en collectief kun je dak van buiten isoleren.”
  • “Onzekerheid bij uitvoeringstraject moet je wegnemen. Veel geld kwijt zijn en onzeker of wel gaat gebeuren. Comfort niet achteruit gaan. Besparing die je verwacht. Tijd die het kost, capaciteit. Goeie energie-adviseurs zijn hierin oplossing, die vertrouwen kunnen wekken en ondersteunen bij uitvoering.”
  • “Bij het grootste deel van mensen is geld het probleem. Je moet niet alles in één keer willen. Is je woning niet goed geïsoleerd, daarmee beginnen. Kosten daarvan goed op een rijtje zetten. Wat kost dit onderdeel, wat kost dat onderdeel. Offertes opvragen. Dit jaar dat doen, jaar daarna iets anders. Stapsgewijs uitvoeren. Met subsidie erbij.”
  • “Het adviesrapport was goed, ben ik tevred
  • “Voor mensen in aardgasvrije wijken: zijn aantal mensen die alles zelf kunnen en anderen niet. die moet je helpen.”
  • “Aannemer zelf geregeld. Mensen moeten hun eigen aannemer uit kunnen kiezen, daar moet je een klik mee helpen.”
  • “Bied het [de aardgasvrije maatregelen] als totaalpakket aan.”
  • “Een tip zou zijn dat er begeleiding is in uitvoeringstraject. Zijn dus ook mensen die in die fase afhaken, terwijl ze wel enthousiast zijn of aardgasvrij, maar struikelen over de coördinatie.”

Ook worden er meerdere tips gegeven die gaan over de communicatie en afstemming met verschillende uitvoerders. Er worden voorbeelden gegeven wanneer die wel en juist niet zo goed verliep in de perceptie van bewoners.

  • “Zorg je dat de mensen blijft informeren van wat er gebeurt. Tijdens de voorbereiding en vooral tijdens de uitvoering. We komen dan en dan langs. En doe dat niet een halve dag tevoren. En kort tevoren nog even laten weten dat het doorgaat.”
  • “Ze kwamen met drie mensen langs. één van [naam organisatie], één van [naam organisatie] en [naam organisatie]; kwamen aan de deur. langs. Van tevoren afgesproken. Ging perfect. Even kort overleg..”
  • “Probeer het [de werkzaamheden] zo stil mogelijk te doen. Elektrisch gereedschap. Minder machines. Zorg dat mensen niet om 7.00 uur uit bed trillen. Zorg dat werkterrein is afgesloten.”
  • “Zorg dat aannemer klantvriendelijk is. [Naam aannemer] was ook niet klantvriendelijk. We hebben laadkabel voor hybride. De mensen zelf waren niet sterk. Waren er niet sterk in. Bij 1e was uitvoerder niet aanspreekbaar. Klantvriendelijk is 10x belangrijker. Dan krijg je ook medewerking van mensen.”
  • “En kijk naar aannemer die rekening houdt met bewoners, niet alleen zegt maar het echt doet.”

Nieuwsbrief

Op de hoogte blijven van de laatste updates op Energy.nl?

Nieuwsbrief(Vereist)
Meer informatie