Rol van airconditioning in elektriciteitsvraag
Schatting van de elektriciteitsvraag van airconditioners in Nederlandse woningen 2021, 2022 en 2030
Het aantal airco’s in woningen neemt snel toe. Bijna 90% van de airco’s is in de afgelopen 5 jaar geïnstalleerd. Dit betekent een toename in de koelbehoefte en in het energiegebruik, terwijl de ambitie is om het energiegebruik te reduceren. Maar precieze cijfers over de energievraag door het gebruik van airconditioners zijn er nog niet. TNO maakte een inschatting.
Downloads
Rol airconditioning in elektriciteitsvraag (PDF)Er is nog weinig bekend over het gebruik van de airconditioner door de bewoners en de daaruit voortkomende energievraag. Er is een schatting gemaakt van de energievraag van airconditioners in Nederland door het aantal airconditioners in Nederland te vermenigvuldigen met het elektriciteitsverbruik van een airconditioner. Op basis van de huidige kennis hebben experts aannames gedaan over de meest plausibele waardes achter de berekening.
Koelbehoefte
Bij de aanname dat de airco alle operationele uren op vollast draait komt de meest plausibele schatting erop uit dat woningen op dit moment 1,6 PJ aan energie gebruiken voor koeling door airco’s. Dit is 2% van de elektriciteitsvraag van woningen. In 2030 verdrievoudigt dit naar verwachting tot 4 PJ (5% van de elektriciteitsvraag). Dit komt door de toename van het aantal huishoudens met een airco en het aantal airco’s per huishouden. Er is nog veel onzekerheid rond deze schattingen. Het 95% betrouwbaarheidsinterval ligt in 2022 bijvoorbeeld tussen de 0,9 en 2,7 PJ.
Dit zijn de resultaten bij de aanname dat de airconditioner alle operationele uren op vollast draait. In de praktijk kan een airconditioner ook op deellast draaien en minder energie gebruiken. Indien de equivalente vollasturen bijvoorbeeld 50% zijn van de operationele uren wordt het totale elektriciteitsgebruik voor koeling gehalveerd naar gemiddeld 0,8 PJ in 2022 en 2 PJ in 2030. De vollast-deellast ratio is daarmee een belangrijke onzekere factor.
Inschatting elektriciteitsverbruik airco’s in Nederland
Schatting van het aandeel van koeling door airconditioners in Nederlandse woningen ten opzichte van het totale elektriciteitsgebruik van woningen bij 100% vollast.
Meer data nodig
Om betere inschattingen te kunnen maken, is aanvullende informatie nodig. Zo is er weinig bekend over het aandeel huishoudens met een mobiele airco, over het geïnstalleerde vermogen en de efficiëntie van de geïnstalleerde airconditioners. Aannames hierover kunnen een groot effect op de resultaten hebben. Ook is het gebruik van de airconditioner door bewoners nog gebaseerd op beperkte data. Praktijkmetingen, vragenlijsten en woningopnames kunnen een belangrijke bron van informatie zijn om de onzekerheden te verminderen.
Alternatieven voor een koele woning
Vaak kan opwarming van de woning voorkomen worden en is een airco niet nodig. Goede zonwering en nachtventilatie zijn bijvoorbeeld effectieve maatregelen. Ook een groene omgeving van de woning en een goed ontwerp van de woning kunnen hieraan bijdragen. Indien een koelbehoefte blijft bestaan, kan in plaats van actieve koeling ook worden gedacht aan koeling met bodemkoude wat een hoger rendement heeft. In de podcast over warmtenetten en in die over aardwarmte wordt ook gesproken over deze vorm van koeling. TNO stelde eerder deze energiebesparende tips op voor een koele woning in de zomer op.