Van meer begrip, naar meer geïnstalleerde warmtepompen
Perspectief van monteurs op innovaties voor de installatie van warmtepompen
De installatie van (hybride) warmtepompen is een belangrijke schakel in het behalen van de Nederlandse klimaatdoelstellingen voor een energieneutrale gebouwde omgeving in 2050. Daarnaast vraagt ook de groeiende interesse in warmtepompen onder huishoudens om een versnelling van het installatietempo. Daarom hebben installatiebedrijven zich voorgekomen om ongeveer 500 installaties per dag extra uit te voeren. Installatiemonteurs vormen een essentiële spil in deze transitie. Wat vinden zij belangrijk in hun werk, en wat is hun perspectief op innovaties die het installatie- en serviceproces van warmtepompen moeten versnellen?
Downloads
Perspectief monteurs installatie warmtepompen (PDF)
Wat vinden monteurs belangrijk?
Volgens monteurs zijn er 5 overkoepelende dimensies die de waardering van hun werk als installateur met name bepalen:
- Sociaal -Monteurs waarderen sociaal contact met bewoners en collega’s tijdens het installatiewerk.
- Technologie – Veel monteurs hebben een fascinatie voor technologie en zijn bijvoorbeeld enthousiast over het werkingsmechanisme van warmtepompen of over nieuwe apparatuur of gereedschap.
- Werkprocessen – Werkprocessen (alle manieren en methoden waarop gewerkt wordt) hebben veel invloed op de waardering voor het vak, ook als dit werkproces het gevolg is van nieuwe technologie.
- Waarden – Diverse waarden zijn belangrijk voor monteurs in hun werk, waarbij vrijheid en het sociale contact het vaakst genoemd worden.
- Plaats – Monteurs hechten waarde aan waar ze werken, zowel de locatie in Nederland, als het soort woning waarin de monteurs werken.
Deze 5 dimensies fungeren als toetsingskader bij het analyseren van de behoeften van monteurs. Wat is de invloed van de introductie van innovaties op de waardering van elke dimensie?
Borg vrijheid en sociaal contact en vermijd zwaar tilwerk
De monteurs hebben drie belangrijke zorgen over innovaties die het installatie- en serviceproces van warmtepompen moeten versnellen. Ten eerste vrezen ze dat nieuwe technologieën hun vrijheid en verantwoordelijkheid beperken, terwijl ze juist veel waarde hechten aan het vertrouwen en de autonomie die ze van het management krijgen. Bij het invoeren van innovaties moet dit gevoel van vertrouwen daarom behouden blijven.
Daarnaast is sociaal contact met zowel bewoners als collega’s een wezenlijk onderdeel van hun werk dat ze niet willen verliezen. Ze vrezen dat bepaalde technologische vernieuwingen deze persoonlijke interacties kunnen verminderen.
Tot slot ervaren monteurs het zware tilwerk als een groeiend probleem. Het installatiewerk is nu al fysiek belastend, en specifieke innovaties zoals stillere buitenunits en monoblocks (waarbij alle componenten in één unit zijn geïntegreerd) kunnen deze fysieke belasting verder verzwaren.
Perspectief en behoeften per innovatie
Functiesplitsing
Monteurs vrezen het verlies van bewonerscontact door kortere bezoeken en zijn bang dat het werk eentoniger en minder uitdagend wordt. Ze voorzien meer logistieke uitdagingen, aangezien afstemming tussen verschillende betrokken partijen nu al vertraging veroorzaakt. Toch denken sommigen dat functiesplitsing – het specialiseren van monteurs op specifieke installatietaken – het werk efficiënter maakt, anderen juist minder efficiënt.
Belangrijkste aanbevelingen functiesplitsing:
- Zet ambassadeurs in om monteurs vertrouwd te maken met functiesplitsing.
- Borg vrijheid, sociaal contact, ontwikkelmogelijkheden en een goede voorbereiding.
Prefab installaties
Monteurs waarderen dat systemen op een frame geleverd kunnen worden, maar vinden ze door gewicht en omvang moeilijk verplaatsbaar. Omdat elk huis maatwerk vereist en prefab installaties minder flexibel zijn, vinden ze het installatieproces minder efficiënt en het werk complexer. Ze achten prefab installaties minder geschikt voor bestaande bouw. Er zijn zorgen over verminderd werkplezier en autonomie door een minder gevarieerd takenpakket en beperktere invloed op de installatiemethode.
Belangrijkste aanbevelingen prefab installaties:
- Respecteer tilnormen.
- Vergroot kennis over toepassingsmogelijkheden.
Digitalisering
Monteurs zien voordelen van digitalisering, zoals kortere rapportagetijd door makkelijkere toegang tot documentatie en informatie over eerdere klussen. Tegelijk kan het werken met meerdere apps uitdagend zijn, vooral bij het inregelen van warmtepompen. Bijvoorbeeld als niet apps niet goed functioneren of een stabiele internetverbinding ontbreekt. Aangezien het inregelen van warmtepompen vaak al digitaal gebeurt, vragen monteurs zich af hoeveel winst verdere digitalisering nog kan opleveren.
Belangrijkste aanbevelingen digitalisering:
- Behoud sociaal contact.
- Ontwikkel gebruiksvriendelijke apps en displays.
Remote asset management
Monteurs zien voordelen in het beheer, onderhoud en uitlezen van systemen op afstand, vooral in het oplossen van eenvoudige problemen of storingen op afstand. Fysieke aanwezigheid blijft volgens monteurs noodzakelijk voor complexere problemen ter plaatse. Monteurs benadrukken dat remote beheer ook nieuwe digitale en sociale vaardigheden vereist bij kantoormedewerkers. Daarnaast zijn bewoners soms terughoudend in het delen van gegevens. Monteurs vrezen voor verlies van klantcontact door digitalisering. Ze beschouwen de technologie als meest geschikt voor collectieve voorzieningen zoals grote huurcomplexen, bedrijven en fabriekshallen.
Belangrijkste aanbevelingen remote asset management:
- Zorg voor goede afstemming tussen binnen- en buitendienst.
- Introduceer gebruiksvriendelijke systemen, inclusief cursussen voor het gebruik.
Gerelateerde onderwerpen
Gerelateerde publicaties

Samenwerking en langetermijnstrategie essentieel voor energiehulporganisaties
Toekomstmogelijkheden van energiehulporganisaties en hun medewerkers

Toekomstmogelijkheden van energiehulporganisaties en medewerkers
Inzicht in kansen en belemmeringen van verschillende typen energiehulporganisaties

Koolstofkosten en prestaties van industriële bedrijven: bewijs uit internationale microdata
Kosten voor CO2-reductie en effecten op prestaties van industriële bedrijven: bewijs uit internationale microdata