Hoe rechtvaardig en aanvaardbaar vinden burgers de warmtetransitie?
Aardgasvrij: een goed idee, maar …

Om inzicht te krijgen in wat burgers belangrijk vinden in de warmtetransitie legde het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) aan ruim tweeduizend ondervraagden scenario’s voor met verschillende combinaties van beleidsopties.

Burgers onderschrijven het belang van aardgasvrij verwarmen

Burgers vinden de stap naar aardgasvrij verwarmen belangrijk met het oog op klimaatverandering en energieonafhankelijkheid.

• 88% wil minder afhankelijk wil zijn van andere landen voor energie.
• 76% vindt klimaatverandering een belangrijk probleem.
• Burgers vinden het rechtvaardig als er keuzevrijheid is in de duurzame warmteoplossing en als de rol van commerciële bedrijven bij warmtenetten beperkt wordt.
• Zowel warmtenetten als warmtepompen vinden de meeste burgers aanvaardbaar.

Burgers zijn sceptisch over de uitwerking van aardgasvrij-beleid

De sceptische houding van burgers heeft onder andere te maken met het lage vertrouwen in de overheid als het gaat om klimaat.

• Een deel van de burgers ervaart het klimaatbeleid als inconsistent.
• Bijna 40% voelt zich niet goed vertegenwoordigd door gemeenteraadsleden die beslissen over lokale plannen om over te stappen op aardgasvrij verwarmen.
• 54% vindt niet dat gemeenten mogen besluiten om het aardgasnet van een wijk weg te halen.

Betaalbaarheid en een eerlijke verdeling van de kosten zijn doorslaggevend

Burgers denken dat de kosten om wijken van het aardgas af te krijgen onzeker en hoog zullen zijn. Ze maken zich ook zorgen om de verdeling van de kosten. Ze vinden beleid  eerlijker als de kosten collectief verdeeld worden en er rekening wordt gehouden met draagkracht.

Burgers willen invloed en eerlijke informatie

Het wordt niet gewaardeerd als de gemeente zelf het wijkplan maakt en bewoners pas informeert als het al bijna af is.

• Bewoners willen graag al tijdens het opstellen van het wijkplan worden betrokken.
• Bewoners vinden het belangrijk dat hun mening net zo goed gehoord wordt als die van deskundigen.
• Men vindt ook dat gemeenten rekening moeten houden met de mening van bewoners die niet aan tafel zitten.
• Men wil dat gemeenten eerlijk en duidelijk zijn over zekerheden en onzekerheden in de plannen.
• Een plan wordt meer aanvaardbaar gevonden als 70% van de bewoners ermee instemt.
• Ondervraagden vinden het belangrijk om te mogen afwijken van de gekozen warmteoplossing, ook als dat de kosten verhoogt.