Whitepaper: winstgevendheid offshore wind in 2030
Winstgevendheid afhankelijk van scenario
Wind op zee is de belangrijkste leverancier van CO2-vrije elektriciteit voor het Nederlandse energiesysteem. Naar verwachting zal het geïnstalleerde vermogen in 2030 zijn verzevenvoudigd tot 21,5 GW. In twee scenario’s – respectievelijk een groeiscenario met lage en hoge elektrificatie – is de winstgevendheid van windenergie op zee onderzocht.
Downloads
Whitepapier Offschore wind business (PDF)
De huidige marktontwikkelingen maken de energiemarkt volatieler: onder andere de toenemende hernieuwbare capaciteit, de industriële elektrificatie, de gas- en CO2-prijzen en de behoefte aan netverzwaringen dragen hieraan bij. Deze trends, samen met de uitfasering van subsidies, leiden tot toenemende risico’s voor offshore windbedrijven.
Scenario lage elektrificatie
Het scenario met lage elektrificatie
21,5 GW offshore wind (aanbodkant).
De resultaten van dit scenario laten zien dat de offshore windbusiness niet winstgevend is in 2030 als gevolg van de marktdynamiek met een hoog aanbod (zelfs als rekening wordt gehouden met een netto export naar internationale markten). Om die reden wordt in dit scenario een inperking van 13% op offshore windenergie ingesteld, waardoor de capaciteit niet volledig wordt benut. Slechts in 30% van de tijd zal de elektriciteitsprijs positief zijn voor windbedrijven. Het rendement van een offshore windpark ligt tussen de -3% en 4%, rekening houden met waterstof- en CO2-prijzen. De businesscase wordt pas positief op het moment dat CO2-prijzen hoger zijn dan € 150/kg.
- Een aanbeveling om tot een positieve business case te komen is een directe samenwerking tussen offshore windproducenten en industrie. Dit kan in de vorm van specifieke aansluitingen op offshore windparken met flexibele activa, zoals warmtepompen, hybride ketels en elektrolysers. Investeringen en directe elektriciteit kunnen uitgewisseld worden via Stroomafname Overeenkomsten (ofwel Power Purchase Agreements, PPA). Deze PPA-contracten kunnen het rendement verhogen met 5-33%. Vanuit systeemperspectief kunnen dergelijke overeenkomsten kunnen ook bijdragen aan de versnelling van de industriële elektrificatie.
- Bij een waterstofprijs van € 4/kg of hoger is de electrolyser de beste optie waarmee een PPA kan worden gevormd. Bij lagere waterstofprijzen is de elektrische boiler economisch gezien een betere optie.
Scenario hoge elektrificatie
Het scenario met hoge elektrificatie weerspiegelt de impact van mogelijk Europees beleid (RED II en Fit voor 55). Hierbij zijn er duidelijke doelstellingen op het gebied van industriële elektrificatie (vraagkant). Het scenario bouwt voort op basis van de Routekaart Elektrificatie (RE) en de herziene versie van de richtlijn hernieuwbare energie
Routekaart elektrificatie in de industrie
In dit scenario wordt de hernieuwbare energiecapaciteit volledig gebruikt. Gas wordt ingezet om flexibiliteit te bieden wanneer de basislast toeneemt en er onvoldoende hernieuwbare bronnen beschikbaar zijn. Dit zorgt voor een hogere CO2-uitstoot. De marktprijs is in 80% van de gevallen positief voor offshore wind en daarmee winstgevend. Het rendement van de marktgebaseerde offshore windmodel varieert van 4%-14% en kan tot 22% verbeteren voor het beste geïntegreerd bedrijfsmodel met een PPA.
- PPA’s worden nog steeds aanbevolen om tot een geïntegreerd bedrijfsmodel te komen. Dit komt ten goede aan de industriële eindgebruikers van offshore wind en draagt bij aan het behalen van de decarbonisatiedoelstellingen en vermindering van de CO2-uitstoot. PPA’s kunnen ook helpen bij het afdekken van fluctuaties van elektriciteitsprijzen en daarmee de volatiliteit van de energiemarkt.
- De directe integratie van offshore wind met flexibele activa voor power-to-heat (P2H) en power-to-hydrogen (P2H2) conversie door middel van een PPA verbetert de winstgevendheid voor offshore windbedrijven.
Stappenplan offshore wind

Borssele (24 km van kust)
Locatie V Twee Torens, 19 MW
Locatie III en IV Blauwwind, 731,5 MW
Locatie I en II Ørsted, 752 MW
Hollandse Kust (zuid) (18,5 km van kust)
Luchterduinen 129 MW
Locatie I en II Vattenfall, 760 MW
Locatie III en IV Vattenfall, 760 MW
Hollandse Kust (noord) (18,5 km van kust)
Locatie V CrossWind, 759 MW
Egmond aan Zee, 108 MW
Prinses Amalia, 120 MW
Hollandse Kust (west) 2.100 MW (53 km van kust)
aanbestedingssites VI en VII: 2022
aanbestedingssite VIII: nader te bepalen
Ten noorden van de Waddeneilanden 700 MW (56 km van kust)
offerte nader te bepalen
IJmuiden Ver 6.000 MW (62 km van kust)
aanbesteding(en) terreinen I t/m IV: 2023
aanbesteding(en) terreinen V en VI: 2025
Nederwiek 6.000 MW (100 km uit kust)
aanbestedingssite I: 2025
aanbesteding(en) kavels II en III: 2026 (indicatief)
Doordewind 4.000 MW (77 km uit kust)
aanbesteding(en) kavels I en II: 2027 (indicatief)
Bestaande windparken ~ 2,5 GW
Toekomstige windparken ~ 11 GW
Nog aan te besteden windparken ~ 8 GW
Totaal ~21,5 GW
juni 2022
Gerelateerde onderwerpen
Definities
Gerelateerde publicaties

Energietransities in Nederland door twee eeuwen heen
Van turfsteken tot windmolenparken in zee


Participatie in de praktijk
Ervaringen participatieprocessen rondom wind- en zonneparken