Het gebruik van gedragskennis voor beleidsontwikkeling
Ervaren drijfveren, barrières en mogelijke oplossingsrichtingen bij het directoraat-generaal Klimaat en Energie

Van de bestaande hulpmiddelen voor de inzet van gedragskennis zijn het IAK/Beleidskompas en het Behavioural Insights Team (BIT) het meest bekend en ingezet. Er blijken echter verschillende barrières te worden ervaren voor de inzet van gedragskennis voor beleidsontwikkeling:

• gebrek aan inbedding in werkwijze
• gebrek aan stimulering vanuit leidinggevende
• gebrek aan tijd
• gebrek aan ruimte door keuzes vanuit de politiek
• niet weten wanneer gedragskennis voor beleidsontwikkeling toe te passen
• te weinig gedragsexpertise beschikbaar
• onbekendheid met bestaande hulpmiddelen
• gebrek aan beloning

Er zijn vijf oplossingsclusters gedefinieerd die bovenstaande barrières kunnen verminderen of wegnemen om gedragskennis voor beleidsontwikkeling toe te passen.

Verankering van de toepassing van gedragskennis in het beleidsproces

1. Succesvolle implementatie van het Beleidskompas. Dit kan onder andere door:
   • het nut ervan (door leidinggevenden) te (laten) expliciteren;
   • per maatschappelijke opgave een levend document te maken met antwoorden op de vragen uit het Beleidskompas, zodat er een kennisbasis per opgave ontstaat;
   • te evalueren of beleidsmedewerkers uit de voeten kunnen met de invulling van gedragskennis in het Beleidskompas.
2. Neem toepassing van gedragskennis op in de reviewprocedure van beleidsvoorstellen.

Ruimte voor gedragskennis te midden van politieke druk(te)

1. Signaleer als manager kansen en creëer actief mogelijkheden om gedragskennis in te zetten, ondanks de politieke dynamiek.
2. Stel grenzen aan de tijd die beleidsmedewerkers aan ad hoc werk besteden en baken tijd af voor inhoudelijke verdieping in de toepassing van gedragskennis.
3. Train en maak gebruik van ‘ambtelijk vernuft’: de vaardigheid om aan te sluiten bij relevante beslismomenten en -gremia.
4. Herhaal richting de politiek het belang van effectief beleid en kom steeds terug op het belang van gedragskennis om beleidseffectiviteit te bereiken.

Capaciteit voor gedragsexpertise en inzicht in de toepassing

1. Bevorder inzicht in wanneer medewerkers gedragskennis kunnen toepassen en maak goede voorbeelden beschikbaar en bekend.
2. Verhoog de bekendheid van gedragskennis (BIT, tools en cursussen).
3. Begeleid beleidsmedewerkers on the job bij het inzetten van deze kennis. Haal expertise in huis en zet deze in:
4. Zorg voor voldoende medewerkers in dienst met gedragsexpertise: richt het wervingsbeleid hierop in.
5. Zorg voor voldoende gedragsexpertise in de teamsamenstelling bij de opdracht om beleid voor te stellen of uit te werken.

Een stevige actuele kennisbasis

1. Zorg voor een goede kennisbasis: doe op alle opgaven voortdurend onderzoek naar doelgroepen en oplossingen. Op deze manier ligt de kennis klaar voor het moment dat het (snel) nodig is.
2. Laat beleidsmakers en onderzoekers samen met regelmaat een lange termijn kennisagenda opstellen om benodigde kennis op te bouwen.
3. Introduceer de rol van strategische gedragstoepassers. Medewerkers met deze rol hebben expertise en ervaring in gedrag en beleidsontwikkeling.

Beloning en waardering voor het toepassen van gedragskennis

1. Neem het toepassen van gedragsexpertise als onderdeel van evidence-based werken op in het beoordelingsbeleid van medewerkers.
2. Geef als leidinggevende openlijke waardering voor de inzet van gedragskennis en het ontwerp van effectief beleid.
3. Creëer doorgroeimogelijkheden voor gedragsspecialisten om verdieping op gedragskennis te belonen.