Burgers over klimaatbeleid
een onderzoek naar zorgen en oplossingen

Een meerderheid van de respondenten (65%) maakt zich zorgen om klimaatverandering. De rol van Rijksoverheid kan beter: 39% zegt weinig tot geen vertrouwen te hebben dat de Rijksoverheid voldoende doet om de klimaatdoelen te halen en 48% antwoordt negatief op de vraag “Ik heb er vertrouwen in dat de Rijksoverheid mijn belangen meeweegt bij het invoeren van beleid”.

Uitgeschreven tekst

	Ik maak me zorgen over klimaatverandering	Ik heb er vertrouwen in dat de Rijksoverheid mijn belangen meeweegt bij het invoeren van beleid	Ik heb er vertrouwen in dat de Rijksoverheid voldoende doet om de klimaatdoelen te halen
Helemaal niet	8%	25%	17%
	8%	23%	22%
	18%	26%	31%
	28%	16%	17%
Helemaal wel	37%	5%	6%
Weet ik niet/geen mening	1%	5%	7%
	100%	100%	100%

Burgerparticipatie en communicatie energietransitie

De respondenten geven aan dat er behoefte is aan informatie over (gevolgen van) maatregelen. Ze vragen om openheid van de Rijksoverheid over waarom er sommige keuzes worden gemaakt. Ook is er behoefte aan duidelijkheid over de stappen die worden genomen en wat er al is bereikt. Naast informatie over onder andere de redenatie achter beleid, de effectiviteit en de voor- en nadelen en gevolgen van maatregelen, wordt ook actieve ondersteuning en praktische hulp van de (Rijks)overheid verwacht. Een meerderheid wil geïnformeerd worden over het klimaatbeleid, bijvoorbeeld door regelmatig via een vragenlijst of peiling zijn mening te kunnen geven (68% van de respondenten) of actiever meepraten in een burgerberaad (19%). Burgerberaad als middel voor gedragen besluiten over klimaat- en energiebeleid

Mate van zorgen bij de maatregelen

In het onderzoek is dieper ingegaan op verschillende maatregelen vanuit de Rijksoverheid. Deze zijn onderverdeeld in vijf sectoren: mobiliteit, gebouwde omgeving, elektriciteit, industrie en landbouw en landgebruik. In onderstaande grafiek staan de maatregelen op volgorde van de meeste tot de minste zorgen. Er blijkt een grote mate van spreiding in de mate van zorgen die burgers bij de maatregelen hebben. Er zijn veel respondenten die helemaal geen zorgen hebben, maar tegelijkertijd veel respondenten die heel veel zorgen hebben over precies dezelfde maatregelen.

Uitgeschreven tekst

	Verkleinen veestapel (M = 3,4)	De overstap naar aardgasvrij (M = 3,3)	Hybride warmtepomp (M = 3,1)	CO2 afvangen en opslaan (M = 3,1)	Afstandsnormen voor windparken op land (M = 2,9)	Aanmoedigen van elektrisch rijden (M = 2,8)	CO2-heffing voor de industrie (M = 2,8)	Afspraken met de grootste uitstoters (M = 2,7)	Kerncentrales (M = 2,6)	Isolatie van woningen (M = 2,5)	Zonneparken op land en zonnepanelen op dak (M = 2,5)	Meer grond voor natuur (M = 2,4)	Belastingverhoging op vliegtickets (M = 2,1)	Afspraken over thuiswerken en hybride werken (M = 1,9)
Helemaal niet	17%	17%	21%	16%	22%	28%	22%	21%	32%	32%	30%	39%	53%	52%
	13%	12%	14%	12%	15%	15%	19%	18%	15%	18%	21%	17%	12%	16%
	16%	17%	17%	20%	21%	17%	20%	27%	19%	19%	20%	16%	11%	13%
	18%	20%	16%	18%	14%	15%	15%	12%	12%	11%	12%	9%	8%	7%
Helemaal wel	33%	27%	24%	17%	17%	20%	15%	9%	16%	12%	12%	14%	12%	5%
Weet ik niet/geen mening	4%	6%	8%	17%	11%	5%	9%	13%	6%	7%	6%	5%	4%	7%

Specifieke zorgen bij de maatregelen

Als ingezoomd wordt op waar men zich specifiek zorgen over maakt bij de verschillende maatregelen, dan komen de volgende punten met name naar voren:

• Hoge kosten en betaalbaarheid voor burgers
• Eerlijke verdeling van de kosten in de samenleving: wie betaalt wat?
• (Gebrek aan) effectiviteit van de maatregelen
• Praktische uitvoerbaarheid (bijvoorbeeld nieuwe laadpalen op het overbelaste elektriciteitsnet en onvoldoende ruimte voor windparken waar mensen er geen last van hebben)

De (hoge) kosten voor de burger spelen bij alle sectoren een rol en men maakt zich bijvoorbeeld zorgen over het aanvragen en toekennen van subsidies als oplossing voor deze kosten. Een deel van de respondenten denkt dat maatregelen niet ver genoeg gaan en dat de energietransitie niet snel genoeg gaat om klimaatdoelen te halen. Tegelijkertijd zijn er zorgen over de gevolgen; de balans tussen effectieve maatregelen en te veel ingrijpen in het leven van mensen.