Trends technologische verduurzamingsopties voor de gebouwde omgeving
Belangrijkste knelpunten, ontwikkelingen en randvoorwaarden voor opschaling

Bekendheid technologische oplossingen en business cases

TNO concludeert in haar rapport dat opschaling van de energietransitie in sommige gevallen gebaat is bij (technologische) innovaties, maar vaak spelen ook andere factoren een rol. Zo ontbreekt het vaak aan:

1) het vertrouwen in en de bekendheid met de technologie en de voordelen ervan
2) een goede business case waardoor er een incentive is om te investeren
3) een gunstige context voor de implementatie

Deze factoren kunnen worden verbeterd door:

• pilot projecten, demonstraties en goede disseminatie van de informatie: dit kan de aantrekkelijkheid van onbekendere, nieuwe technologieën vergroten, zoals voor industriële renovatie en lagetemperatuurverwarming.
• Alle (systeem)kosten en baten waarderen en meenemen in de business case: bijvoorbeeld de koudevraag naast de warmtevraag en het voorkomen van kosten voor netverzwaring bij warmteopslag.
• Het creëren van een gunstige context door middel van een duidelijke visie en beleid vanuit de overheid, een helder juridisch kader, meer consistentie in lokale regels en werkwijzen en meer sturing en handhaving op prestatie-eisen.

Daarnaast zijn er nog technische innovaties nodig op het gebied van:

• Doorontwikkeling van een aparte installatie voor warm tapwater bij lagetemperatuurverwarming
• Plug & play-systemen voor warmtepompen en ventilatiesystemen die een grote bijdrage leveren aan het verminderen van de benodigde arbeidscapaciteit, kosten en specialistische kennis
• Doorontwikkeling van drijvende zonnepanelen en integrale ontwerpen van zonneparken waarbij landbouw, natuur en elektriciteitsproductie kunnen samengaan
• Doorontwikkeling van innovatieve warmteopslagtechnologieën zoals hogetemperatuuropslag (HTO), thermochemische opslagmaterialen (TCM) en phase-changing materials (PCM)

CO₂-emissiereductie bij technisch potentieel

Er is nog veel technisch potentieel beschikbaar om grootschalige energiebesparing en CO₂-reductie te realiseren. Met innovaties zoals geïndustrialiseerde renovatie en lagetemperatuurwarmtenetten kunnen veel meer CO₂-emissies vermeden worden dan met een klassieke renovatie en middentemperatuurnetten. Hiermee zijn aanzienlijk grotere reducties te behalen dan wat nu in de KEV wordt voorzien met vastgesteld en voorgenomen beleid. Bij volledige toepassing van het potentieel kunnen deze technieken rond de 80% van de CO₂ uitstoot in de gebouwde omgeving vermijden. Klimaat- en Energieverkenning (KEV)

CO₂-emissiereductie bij het technisch potentieel