De toegevoegde waarde van Learning Communities voor het human capital-vraagstuk van de energietransitie Veel human capital vragen lijken zich te richten op mbo-functies. Het aantal vacatures op mbo-niveau is al hoog en vanuit de stakeholders met wie in dit onderzoek werd gesproken, wordt aangegeven dat men in de toekomst grote tekorten voorziet aan mbo-geschoolde medewerkers op het gebied van de energietransitie. Veel van de vraagstukken op het gebied […] Lees verder »
CO₂-opslag door de industrie: de publieke opinie Zie voor meer informatie over CO2-opslag ook deze thema-pagina over CCS. CO2-afvang en CO₂-opslag bij industriële processen (industriële CCS) gaat naar verwachting een belangrijke rol spelen voor het verminderen van de uitstoot van industriële CO2 op de korte termijn. Industriële CCS omvat het afvangen van CO2 die vrijkomt bij industriële processen, bijvoorbeeld bij het maken […] Lees verder »
Routekaart elektrificatie in de industrie De Routekaart elektrificatie schetst de belangrijkste stappen om grootschalige elektrificatie van de industrie te realiseren, inclusief de onderbouwing bij de bevindingen van de routekaart en een toelichting op het achterliggende proces. Potentieel voor elektrificatie in de industrie Allereerst wordt ingegaan op het technisch potentieel voor elektrificatie in de industrie in 2030, 2040 en 2050. Er wordt […] Lees verder »
Zonne-energie uit Noord-Afrika De kosten voor opwekking van zonne-energie in Europa zijn een stuk hoger dan in Noord-Afrika. Dat is een interessant gegeven, omdat een efficiënte opwekking van hernieuwbare energie bijdraagt aan de doelstelling om wereldwijd de klimaatverandering tegen te gaan en tegelijkertijd te voorzien in de totale behoefte aan hernieuwbare energie. Zonne-energie uit Noord-Afrika naar Europa halen […] Lees verder »
De vraag naar hernieuwbare koolwaterstoffen in 2030 en 2050 Hoog verbruik vloeibare koolwaterstoffen in transport en chemie De transportsector groeit en daarmee groeit ook de uitstoot van broeikasgassen. De sector is sterk afhankelijkheid van fossiele koolwaterstoffen. Dit maakt deze sector tot een van de moeilijkste sectoren om netto CO2-vrij te maken. In het wegvervoer en transport over het spoor is elektrificatie een van de […] Lees verder »
Opties voor industriële decarbonisatie in Nederland (MIDDEN-database) Over MIDDEN De MIDDEN (Manufacturing Industry Decarbonisation Data Exchange Network) database brengt de huidige productieprocessen van de meeste bedrijven onder EU ETS in kaart en geeft inzicht in de voorwaarden waaronder investeringen in decarbonisatie zullen plaatsvinden. Dit is belangrijke informatie voor bedrijven (sectorinformatie), beleidsmakers en bijvoorbeeld ook banken. Voor elke sector is een rapport gemaakt […] Lees verder »
Het belang van energie voor de Nederlandse economie In dit onderzoek is opnieuw gekeken naar de ontwikkelingen in het energiesystem in de periode van 1990 t/m 2020. Daarbij wordt een vergelijking gemaakt met de bevindingen van Weterings et al. om inzicht te krijgen in de ontwikkeling van het belang van fossiele energie voor de Nederlandse economie in het vorige decennium. Energie-intensiteit is afgenomen […] Lees verder »
Opties voor decarbonisatie van de Nederlandse mouterijen en brouwerijen Dit verslag heeft betrekking op twee mouterijen en vier brouwerijen die deel uitmaken van het EU ETS (emissiehandelssysteem) en die in 2019 verantwoordelijk waren voor 142 kiloton CO2-uitstoot (0,17% van de totale Nederlandse EU ETS-emissies). De twee mouterijen bestreken ongeveer 80% van de totale moutproductiecapaciteit in Nederland en de brouwerijen zijn verantwoordelijk voor 90 – […] Lees verder »
De echte waarde van een investering in schone energie: de Real Options Value De investeringsrisico’s ontstaan onder andere door onzekerheid over de ontwikkeling van energie- en koolstofprijzen, toekomstige vraag en aanbod, technologische risico’s en veranderende regelgeving. Deze onzekerheden kunnen businesscases voor investeringen in sommige schone energietechnologieën ongunstiger maken. Real Options Value (ROV) De Real Options Value-benadering is een methode die speciaal is ontworpen om de waarde van een […] Lees verder »
Nationaal belang van energiestructuren. Elektrolysers, industriële productie van groen gas, buisleidingen en energiehubs Van nationaal belang? Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) werkt aan het Programma Energie Hoofdstructuur (PEH). Dit programma is zelfbindend voor het Rijk en stelt kaders voor Rijksbesluiten van het Rijk, zoals rijksinpassingsplannen of projectbesluiten. Er zijn al verschillende kaders opgesteld voor bestaande fysieke structuren van nationaal belang. In dit onderzoek werden vier […] Lees verder »
Afstemming complexe besluitvorming energietransitie Om de juiste en goed afgestemde besluiten te kunnen nemen is kennis nodig over de techniek, de financiering van verduurzaming, over de lokale ruimtelijke en sociale context en over de afzonderlijke besluitvorming van actoren. Alleen op die manier kunnen de klimaatdoelen op efficiënte wijze en met draagvlak worden bereikt. ENABLER TNO deed onderzoek naar de […] Lees verder »
Opties voor decarbonisatie van de Nederlandse siliciumcarbide-industrie Productie van siliciumcarbide in Nederland Siliciumcarbide (SiC) is een harde synthetische kristallijne composiet, vervaardigd uit kiezelzand of kwarts en petroleumcokes. Het is niet alleen het op één na hardste synthetische materiaal dat bekend is, maar door de hoge thermische geleidbaarheid, sterkte bij hoge temperatuur, geringe thermische uitzetting en weerstand tegen chemische reacties, is het een […] Lees verder »