Institutionele innovatie voor de regionale energietransitie: van laveren naar navigeren

Industriële energietransitie

De aanleg van de benodigde energie-infrastructuur, waarbij de wisselwerking tussen landelijke en regionale partijen centraal staat, is een noodzakelijke voorwaarde voor de industriële energietransitie . In de praktijk komt dit echter lastig van de grond. Maar waarom is het zo moeilijk om aan die noodzakelijke voorwaarde voor de regionale energietransitie van de industrie te voldoen? Tegen welke obstakels lopen de betrokken private en publieke partijen aan in het maken van beslissingen over energie-infrastructuur in de regio?

In dit rapport is aan de hand van interviews met experts, transitiepartijen en stakeholders in kaart gebracht hoe de beleidsuitdagingen door betrokkenen worden gezien en in hoeverre de huidige institutionele organisatie in staat is die uitdagingen te ondervangen. Met de transitie in de Provincie Limburg als casestudie is gekeken naar de institutionele verandering die nodig is om de energietransitie van de zware industrie op regionaal niveau te bewerkstelligen.

Obstakels in de vooruitgang

De specifieke obstakels in de huidige institutionele situatie kunnen worden samengevat in drie kernachtige problemen:

1. Een gemeenschappelijke probleemacceptatie ontbreekt: veel beslissingen worden nu ad hoc en met kortetermijnvisie gemaakt;

2. De behoefte aan een grote mate van zekerheid voor investeringen in infrastructuur botst met de onzekerheid die kenmerkend is voor de transitieopgave;

3. De overheid neemt een te kleine regierol in, waardoor een integraal kader voor alle afzonderlijke beslissingen ontbreekt.

Het rapport formuleert ten slotte een aantal oplossingsrichtingen die ingaan op de benodigde veranderingen in de instituties en suggereert wie daar het voortouw in kan nemen.